/11 /11

Rak grlića materice je zloćudni tumor koji nastaje nenormalnim razvojem i rastom ćelija koje prekrivaju donji deo materice. Maligni tumor grlića materice je najčešće karcinom.
 

Osobine raka grlića materice:

- Dobra osobina raka grlića materice je što se on razvija u dugom vremenskom periodu, najčešće 5 godina ili više, od prvih premalignih promena na ćelijama grlića materice do raka. To omogućava ginekologu da otkrije
promene na vreme, u ranom stadijumu, pre nego što rak postane invazivan i počne da se širi. Ginekolozi u tu svrhu koriste razne metode: ginekološki pregled, Papanikolau test, kolposkopiju, biopsiju grlića materice itd.

- Loša osobina raka grlića materice je što ne daje rane simptome,ili su oni blagi i nespecifični. Postojanje premalignih promena na grliću materice ili početnog raka najčešće ne upozorava ženu da treba da se
javi ginekologu.

Uzročnici raka grlića materice

Prilikom ispitivanja uzročnika raka grlića materice naučnici nisu otkrili jedan uzročnik, nego više faktora rizika koji povećavaju šansu da ćelije grlića materice postanu nenormalne i počnu da se razvijaju kao ćelije raka.

Najvažniji faktori rizika su:

- Rani početak seksualnog života i veći broj seksualnih partnera

- Rani početak seksualnog života partnera i kada je on imao veći broj partnerki, ili partnerku obolelu od raka grlića materice

- Pušenje (naročito dužina pušačkog staža i veliki broj popušenih cigareta)

- Bolesti imunog (odbrambenog) sistema tela

- Nizak standard života i niži stepen obrazovanja, često udruženi sa niskim stepenom seksualne higijene, sa lošim uslovima života i sa lošom zdravstvenom zaštitom

- Humani Papiloma Virus (HPV), seksualno prenosivi virus, može da uzrokuje promene u ćelijama grlića materice koje mogu da dovedu do nastanka raka. To, međutim, ne znači da će sve žene koje su zaražene ovim virusom i dobiti rak. Činjenica je da većina žena sa rakom grlića materice imaju infekciju ovim virusom.

 

Prevencija (sprečavanje nastanka) raka grlića materice

Pošto rak grlića materica nema jednog uzročnika, teško je reći kako se on može sprečiti.

Najvažniji elementi prevencije raka grlića materice su:
• Stvaranje navike da se kod ginekologa odlazi redovno, jednom godišnje, bez obzira što je žena zdrava ili se oseća dobro, ili po preporuci lekara. Tom prilikom treba da se uradi i Papanikolau test. Ukoliko su dva uzastopna nalaza Papanikolau testa normalna, ovaj pregled je dovoljno ponoviti nakon tri godine.
• Rano otkrivanje i obavezno lečenje premalignih promena, posebno zbog toga što one ne daju očigledne, osetne ili primetne simptome.

Rano otkrivanje raka grlića materice

Svaka žena koja je napunila 18 godina ili je seksualno aktivna pre
toga, treba jedanput godišnje da ode na ginekološki pregled i da uradi Papanikolau test. Kod žena koje nikad nisu imale seksualne odnose moguće je uraditi Papanikolau test, ali je kod njih rizik od nastanka raka na grliću materice veoma mali.