/11 /11

Bebe rođene pre 37. nedelje trudnoće smatraju se za nedonoščad. Zbog prevremenog dolaska na svet i kraćeg vremena provedenog u stomaku majke, ovim bebama je oduzeto vreme potrebno za rast i pripremu za samostalan život izvan materice, zato im je potrebna specijalna nega jednom kada dođu na svet. Dok su normalno rođene bebe teške preko 2,5 kg, težina prevremeno rođenih beba kreće se između 500 grama i 2,5 kg. U zavisnosti od nedelje u kojoj su se rodile, neke bebe će se brže oporaviti, a nekima će biti potrebna intenzivna bolnička nega, dok im se organi ne razviju dovoljno da mogu da funkcionišu samostalno. Prevremeno rođene bebe, manje su po konstituciji i težini, i mogu imati zdravstvenih problema jer im se organi nisu dovoljno razvili.

ZDRAVSTVENI PROBLEMI NEDONOŠČADI
Organizam prevremeno rođenih beba je veoma slab i osetljiv, jer su im organi nedovoljno razvijeni da bi samostalno funkcionisali, i zbog toga su ove bebe podložne velikom broju problema. Po pravilu, kod manjih i ranije rođenih beba rizik od pojave komplikacija je veći, ali što je beba zrelija, to su veće šanse da će rasti normalno bez većih problema u razvoju. Neki od problema koji se mogu javiti kod prevremeno rođenih beba su: 

Žutica

Blaga žutica nakon rođenja može se javiti i kod velikog broja normalno rođenih beba, ali je kod nedonoščadi mnogo ozbiljnija i učestalija. To je pojava koja nastaje usled visokog nivoa bilirubina u krvi bebe. U retkim slučajevima, kada je nivo bilirubina preterano povišen može doći do oštećenja mozga. Zbog toga je važno da se žutica pažljivo prati i izleči pre nego što količina bilirubina dostigne kritičan nivo. U slučajevima kritične žutice, može se uraditi zamena krvi bebe, pomoću transfuzije. 

Problemi sa disanjem

Najčešći problem kod prevremeno rođenih beba, koji nastaje odmah nakon rođenja je nemogućnost ili otežano disanje, usled nedovoljne razvijenosti respiratornog sistema. Do problema sa disanjem može doći zbog nedostatka određenih supstanci u plućima, nedovoljne razvijenosti pluća, bronhijalne displazije ili nekih drugih poremećaja. Bebe sa ovim problemom mogu dobijati dodatni kiseonik, disanje im se može omogućiti uz pomoć aparata, mogu primati razne lekove, kao i pojačanu ishranu da bi se brže razvili organi respiratornog trakta. 

Prestanak disanja (Apnea)

Kod veoma rano rođenih beba može doći do kraćeg prestanka disanja, prilikom kojeg otkucaji srca uspore, koža postane bleda i poplavi. Do ovog problema dolazi usled nedovoljnog razvitka dela mozga koji kontroliše potrebu za disanjem. Kod razvijenijih beba, apnea se ređe javlja, dok se kod veoma malih beba može javiti u češćim razmacima, što može zahtevati stimulaciju, lekove, dodatni kiseonik ili upotrebu pomoćnih sredstava za disanje.

Anemija (malokrvnost)

Veliki broj nedonoščadi može imati nedostatak crvenih krvnih zrnaca (eritrocita) u krvi, koji su potrebni za prenošenje kiseonika u organizmu. Anemija se javlja jer bebe ne stvaraju ili veoma sporo stvaraju nove krve ćelije. Kod beba koje imaju manje od 1 kg, ovo stanje može zahtevati transfuziju eritrocita.

Nizak krvni pritisak

Infekcije

Zbog nedovoljno razvijenog imunološkog sistema, prevremeno rođene bebe su veoma podložne različitim infekcijama koje mogu prouzrokovati ozbiljne bolesti. Infekcije se na bebu mogu preneti preko majke još pre rođenja, kao i tokom porođaja, a mogu nastati i nakon rođenja. Infekcije mogu napasti bilo koji deo tela bebe, i leče se pomoću antibiotika i drugih lekova.

Otvoreni arterijski kanal (Ductus arteriosus persistens)

Arterijski kanal je krvni sud koji spaja plućnu arteriju sa aortom, a kod ploda služi da bi se omogućila normalna cirkulacija i disanje dok je beba u stomaku majke, zbog toga što plod dobija kiseonik preko krvi majke, a ne preko vazduha. Nakon bebinog rođenja funkciju disanja preuzimaju pluća i arterijski kanal bi trebalo da se sam zatvori. Kod prevremeno rođenih beba arterijski kanal može ostati otvoren, i može izazvati povećanje dotoka krvi u pluća i samim tim pojavu povišenog pritiska u plućima, što izaziva teškoće sa disanjem, a u težim slučajevima i prestanak rada srca. U većini slučajeva ovaj problem se leči uz pomoć lekova, međutim kada je stanje ozbiljnije arterijski kanal se može zatvoriti i hirurškim putem.

Prematurna retinopatija

Prematurna retinopatija predstavlja neprirodan rast krvnih sudova o oku bebe. Ovo je veoma ozbiljna komplikacija koja se najčešće javlja kod beba male težine, i može dovesti do ozbiljnih oštećenja mrežnjače, a u nekim slučajevima i do gubitka vida. Ovo je relativno mlada bolest, tako da se još uvek se sigurnošću ne može tvrditi zašto do nje dolazi. Prematurna retinopatija leči se hirurškim putem, i zbog toga može biti veoma opasna po vid bebe, zato je važno da se otkrije već u prvim danima nakon rođenja.

Pored ovih poremećaja i oboljenja kod nedonoščadi se mogu javiti i druge komplikacije kao što su upale creva, hernia, komplikacije očiju i sluha, oštećenja mozga, autizam, razne sistemske bolesti, anksioznost i neki psihički poremećaji u kasnijem životu, kao i mnoge druge komplikacije. Ipak, ne treba zaboraviti da veliki deo prevremeno rođenih beba, brzo i lako prebrodi komplikacije nakon rođenja i nastavi da se razvija i raste normalno.